Hiztegia

Hiztegi honetan bildu nahi izan ditugu lagunarteko hizkerako berba eta erranaldiak. Oinarrian "Berbeta berua" liburuko hiztegia dago (A. Telleria, Badihardugu Elkartea 2003). Horri gehitu zaizkio: batetik, beste zenbait liburutan jasotako hitzak; bestetik, eta batez ere, gazteei egindako elkarrizketa eta inkestetan batutako hitzak. Marrazkiak: Roberto Landa 'Mundina'. Informazio gehiago

txoixoa. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) tonto/a, ligero/-a de cascos, majadero/a, atontado/a, lerdo/a. Txoriburua, ergela.

txoixue. iz. (Bestelakoak) hacer tongo.

txokille. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) malo/a. Pertsona gaizto eta bihurria. Txokille halakue! Ze ein den oinguen?!(AN)

txokora jun. ad. (Amodioa eta sexua) pillar cacho, mojar.

txolan egin. ad. (Amodioa eta sexua) echar un polvo, follar, chingar. Larrua jo. Haren txolan ein biharrak ez eukan akaburik. (BB)

txolin. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) tonto/a, ligero/-a de cascos, atontado/a. Emakume kaskarina, oso argia ez dena.

txoriburu. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) tonto/a, ligero/-a de cascos. Ganora gutxiz eta arinkeriaz jokatzen duena. Txoriburu galanta haiz hi! Autua zabalik laga eta giltzak aldian dittuala zinera juan? (BB)

txorikanta. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) chivato/a. 1. Besteen kontuak azaltzen dituena. (I)

txorimalo. iz., adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) tonto/a, necio/a. Pertsona ergela.

txoriputa. iz. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak), (Amodioa eta sexua) buitre, águila. Beti zain-zain dagoena, ligatzeari dagokionez.

txoro-haixie. adj. (Bestelakoak) ponerse gallito, farruco/a. Kriston txoro-haixie sartu zigunan eta dantzan ibili gitxiñañ jo ta ke!(AN)

txoropito. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) tonto/a. Leloa, zoroxka, zentzu edo adimen gutxikoa. Hi haiz txoripittue! (AZK)

txorrostada. iz. (Amodioa eta sexua) semen, lefa. Hazia. Txorrostada-bankuan egon nitzuan martitzenian, eta edarto pagatzen juek. (BB)

txortan egin. ad. (Amodioa eta sexua) echar un polvo, follar, chingar. Larrua jo. Hanka puntetan be egingo giñuke txortan; ha zuan beroaldixa! (BB)

txortxor. iz., adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) charlatán/a, parlanchín/a. Hitz jario handia duena.

txorua. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) tonto/a, ligero/-a de cascos, majadero/a, atontado/a, lerdo/a. Ganora gutxiz eta arinkeriaz jokatzen duena.

txotildu hai!. int. (Haserrearen adierazleak), (Bestelakoak) ¡relájate!. Txotildu hai hi! Eztek ba pentsauko bullaka hitzeiteatik arrazoie emango diatenik?(AN)

txotxamen. iz. (Amodioa eta sexua) potorro, chocho, coño. Alua.

txotxatu. ad. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) envejecer antes de tiempo. Fisikoki edo pentsakeraz pertsona zaharkitu. (BB)

txotxolo/a. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) tonto/a, alelado/a, bobo/a, ligero/-a de cascos, lerdo/a. Buruarina, tonto samarra dena.

txubaskero. iz. (Amodioa eta sexua) condón. Preserbatiboa.

txubi. adj. (Ezaugarri fisikoekin lotutakoak) gordo/a, gordinflón/a. Gizena.

txupadie ein. ad. (Amodioa eta sexua) hacer una mamada.

txupas. adj. (Bestelakoak) por el morro. Earki habil hi txapasien!(AN)

txupatu. ad. (Amodioa eta sexua) hacer una mamada.

txupetoi. iz. (Amodioa eta sexua) chupón.

txuriki. iz. (Parranda, alkohola, drogak, taberna-giroa) blancazo, chungazo, pálida.

txuriko. iz. (Parranda, alkohola, drogak, taberna-giroa) blancazo, chungazo, pálida.

txurikote. iz. (Parranda, alkohola, drogak, taberna-giroa) blancazo, chungazo, pálida.

txurroa busti. ad. (Amodioa eta sexua) echar un polvo, follar, chingar. Larrua jo.

txusterra. iz. (Parranda, alkohola, drogak, taberna-giroa) peta, canuto, porro. Marihuanarekin edo hatxisarekin egindako zigarroa. Hi, pasaiek txusterra! Dana heuk erreber al dek, ala?!.(AN)

txutxo. iz. (Amodioa eta sexua) bollito. Pertsona polita eta erakargarria. Nor zonan hire aurrian eguana? Hori don hori txutxua! (BB)

ugerdo/a. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) cerdo/a, mugriento/a, cochambroso/a, cochino/a, guarro/a. Ugerrez betea, zikina. (BGP)

ulezto. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) descuidado/a, dejado/a, desaliñado/a. Zapaztoa. (BGP)

ume iteko egon. ad. (Amodioa eta sexua) estar preñada. Haurdun egon.

ume-moko. iz. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) niñato/a, crío/a. Oraindik ume dena, nerabe izatera iristen ez dena.

untxi. iz. (Amodioa eta sexua) potorro, chocho, coño. Alua.

urde. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) cerdo/a, cochino/a, sucio/a, guarro/a.

urdeustel. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak), (Haserrearen adierazleak) cerdo/a, cochino/a, sucio/a, guarro/a. 1. Ugerdo, zikina. 2. Besteei beti txarto egiten dabilena.

urdezikin. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) cochino/a, guarro/a, malo/a.

uso-pase. iz. (Amodioa eta sexua) buen ganao, buen género. Uso-pasie dau gaur, itxurie.

ustel. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) vago/a, vagoneta, malo/a. 1. Alfer handia. (BGP) 2. Pertsona makala. (AZK) 3. Faltsua. 4. Gaiztoa Beti kejatzen, ustela haiz ba! (AZK)

utzi bakean!. ad. (Haserrearen adierazleak) ¡déjame en paz!. Gauza edo pertsonaren bat zakar arbuiatu.

uzkerrontzi. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) pedorro/a. Puzkerrak botatzen dituena.

uzkerti. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) pedorro/a. Puzkerrak botatzen dituena. (BGP)