Hiztegia

Hiztegi honetan bildu nahi izan ditugu lagunarteko hizkerako berba eta erranaldiak. Oinarrian "Berbeta berua" liburuko hiztegia dago (A. Telleria, Badihardugu Elkartea 2003). Horri gehitu zaizkio: batetik, beste zenbait liburutan jasotako hitzak; bestetik, eta batez ere, gazteei egindako elkarrizketa eta inkestetan batutako hitzak. Marrazkiak: Roberto Landa 'Mundina'. Informazio gehiago

topollue eduki. ad. (Bestelakoak) tener un nudo en la garganta. Behingoz sentitze nuna esanber nitxoan baño eztarriyen topollue jarri zitean eta ez nitxoan ezerre esan…(AN)

topolo. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak), (Ezaugarri fisikoekin lotutakoak) gordo/a. 1. Lodikotea. (I)

tortola. iz. (Amodioa eta sexua) potorro, chocho, coño. Alua.

totala. adj. (Pozaren adierazleak edo positiboak izan daitezkeenak) flipante, guay, la monda, la leche, tremendo. Ein denan marrazki hori totala den! Lepo gustau ziten! (AN)

trabuko. iz. (Amodioa eta sexua) nabo, rabo, cipote, polla. Zakila.

trago batzuk hartu. ad. (Parranda, alkohola, drogak, taberna-giroa) potear, ir de tragos. Trago batzuk hartzen goiez. Bazatoz?

trakets. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) torpe. Moldakaitza, baldarra; sotiltasunik edo dotoretasunik ez duena. Gauze danak geizki eitten dittuk, moteil! Hi baiño traketsoik ez diat iño ikusi. (AZK)

trankatente. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak), (Amodioa eta sexua) mujeriego/a. 1. Nesketan aritzeko beti pronto dagoen gizona. (I)

tranpak ein. ad. (Parranda, alkohola, drogak, taberna-giroa) colocarse, chutarse, pegarse un viaje.

tratuan (ibili). ad. (Amodioa eta sexua) ligar.

trauskil. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) torpe, desgarbado/a, basto/a. Moldakaitza, baldarra; sotiltasunik edo dotoretasunik ez duena. (BGP)

trenak ekarritako. iz. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) extranjero/a. 1. Espainiatik etorritakoei deitzeko irainezko izengoitia. (I)

trentinbako. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) parado/a. Geldoa. (BGP)

tripa-zorrixak euki. ad. (Parranda, alkohola, drogak, taberna-giroa) cantar las tripas. Goseak egon, eta horrela egonda tripek ateratzen duten zarata. Hamaikak aldera tripa-zorrixak martxan jartzen dittun. (BB)

tripak bota. ad. (Pozaren adierazleak edo positiboak izan daitezkeenak) mearse de la risa, partirse de risa. Astearte karnabal goizien tripak bota niztean gaupaseruei beira! (AN)

tripazaku. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) comilón/a.

tripejana euki. ad. (Bestelakoak) estar nervioso/a. Examinen aurretik kriston tripejana euki niñenan baño azkenien nahi ondo erten zitenan!(AN)

tripontzi. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) comilón/a.

tripotx. iz. (Ezaugarri fisikoekin lotutakoak) panza, barriga. Janarekin eta edanarekin hazitako tripa. Hi, tripotx earra erten dik!

ttarrapatta. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) nervioso/a.

ttattarra. adj. (Ezaugarri fisikoekin lotutakoak) larguirucho/a, flacucho/a, palillo, alambre. Argala, hutsala.

ttopor. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) rechoncho, -a. Txikia, gizena eta sendoa (https://www.argia.eus/blogak/imanol-epelde/wp-content/uploads/2011/09/esanindarra1.pdf)

tubi. iz. (Parranda, alkohola, drogak, taberna-giroa) rulo. Kokaina esnifatzeko tutua.

tuntuna. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) tonto/a, ligero/-a de cascos, majadero/a, atontado/a, lerdo/a. Kaskarin eta kirten samarra.

tupetandi. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) sinvergüenza.

turrutero. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak), (Parranda, alkohola, drogak, taberna-giroa) borrachuzo/a. 1. Asko edaten duena. (I)

turulo. iz. (Parranda, alkohola, drogak, taberna-giroa) rulo. Kokaina esnifatzeko tutua.

turuta. iz. (Parranda, alkohola, drogak, taberna-giroa) rulo. Kokaina esnifatzeko tutua.

tutik ere ez jakin. ad. (Bestelakoak) no tener ni puta idea. Ezer ez jakin. Hor jabik hori sasiletrauori dakixen moduan berba egitten, eta tautik be ez jakik. (BB)

txabetie falta (izan). ad. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) estar como una cabra. Ze esaten ai haiz? Hiri txabetie falta al zak?(AN)

txahala. adj. (Ezaugarri fisikoekin lotutakoak) grandullón/a.

txahala egin/bota. ad. (Parranda, alkohola, drogak, taberna-giroa) potar, echar la pela. Zerbaitek kalte egin eta sabelean daukaguna ahotik bota. Badakin, azkenengo traguak kalte egin eta txahala bota najonan etxera erretirau aurretik. (BB)

txakalaldia. iz. (Parranda, alkohola, drogak, taberna-giroa) blancazo, chungazo, pálida.

txakilletan egin. ad. (Amodioa eta sexua) echar un polvo, follar, chingar. Larrua jo. (BB)

txakur. iz. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) picolo. 1. Espainiako poliziei ematen zaien irainezko izena. (I)

txakurkume. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak) hijo de puta. 1. Putakume, sasikume, sasiko. (I)

txakurraren bibolina. int. (Haserrearen adierazleak) y una mierda.

txakurraren bolak eskaiolaute. int. (Haserrearen adierazleak) y una mierda.

txakurraren bostkuadruk!. int. (Haserrearen adierazleak) y una mierda, ¡anda ya!, ¡sí hombre!. 100 euroko multie pagauber detela horreatiken? Txakurren bostkuadruk!(AN)

txakurraren pitue. int. (Haserrearen adierazleak) y una mierda, ¡anda ya!, ¡sí hombre!.

txakurraren salara bidali/joan. ad. (Haserrearen adierazleak) echar a la calle. Kalera botatzea edo bidaltzea

txalanduta. adj. (Bestelakoak) mareado/a.

txankamehe. iz., adj. (Ezaugarri fisikoekin lotutakoak) zanquivano/a, patilargo/a. Hanka meheak eta luzeak dituen pertsona. Gizurra dirudi, baiña frakak erosteko kriston arazuak eukitzen jittun hain txangamehia izanda. (BB)

txankamelue. adj. (Ezaugarri fisikoekin lotutakoak) estrecho/a, larguirucho/a, flacucho/a, alambre. Handia, argala eta luzea. Txankamelo horrei nik irebazi ez laxtrekapustue? Ez zea!(AN)

txantxangorri. adj. (Pozaren adierazleak edo positiboak izan daitezkeenak) juguetón/a. 1. Jolasti samarra. (I)

txantxu. iz. (Parranda, alkohola, drogak, taberna-giroa) trapicheo.

txapapera bota. ad. (Amodioa eta sexua) dar marcha atrás. Txortan gabiltzanean, isuri baino lehen zakila atera. Txapel barik gebizan eta, azkenian, txapapera bota bihar. (BB)

txaparrote. adj. (Irainak eta gaizki-esateak edo adjektibo ezkorrak), (Ezaugarri fisikoekin lotutakoak) pequeñajo/a, rechoncho, -a, chaparro, -a.

txapel. iz. (Amodioa eta sexua) condón. Preserbatiboa. Etxetik kanpora txortan egittekotan, txapela ipiñi! (BB)

txapel oker. iz. (Bestelakoak) picolo.